Het is hier geen Moskou,' zei een Amsterdamse ambtenaar tijdens de eerste bijeenkomst over een Amsterdamse mensenrechtenagenda. Amsterdammers hoeven niet met de angst te leven in een strafkamp te worden opgesloten vanwege het verspreiden van 'homopropaganda' of het zingen van een kritisch lied over de president.
Integendeel, Amsterdam is de plek waar het eerste homohuwelijk werd voltrokken en duizenden mensen samenkwamen op de Dam om de vrijheid van meningsuiting te verdedigen na de aanslag op Charlie Hebdo. In Amsterdam hebben we het wel aardig voor elkaar, leek het overheersende gevoel.
De afgelopen weken stond Nederland echter in het middelpunt van de aandacht, niet alleen wegens Sail maar ook wegens een rapport van een VN-mensenrechtencommissie waarin Nederland flink op de vingers werd getikt. Er wordt te weinig gedaan om racisme en discriminatie te bestrijden stelde de VN-commissie. Dit roept de vraag op of we het wel zo goed voor elkaar hebben als we soms denken.
De gemiddelde witte Amsterdammer uit de middenklasse die zich een woning binnen de Ring kan veroorloven, zal waarschijnlijk instemmend knikken. Als we de vraag aan een Amsterdammer met 'exotische roots' zouden voorleggen, kunnen we tot een heel ander conclusie komen.
Hoe zou de Amsterdamse dichter en mensenrechtenactivist Kno'ledge Cesare bijvoorbeeld antwoorden nu hij zijn baan is kwijtgeraakt nadat hij - weliswaar in Gouda - met veel politiegeweld werd gearresteerd tijdens een vreedzaam protest omdat hij zijn mening over Zwarte Piet verkondigde?
Hoe zouden de ongedocumenteerde migranten van de We-are-heregroep zich voelen nu ze weer - zonder uitzicht op de basisbehoeften voedsel, onderdak én het privilege om als mens behandeld te worden - op straat gezet worden?
Wat zou Mohammed denken? Eén van de vele jongeren die ondanks zijn dromen en ambitie werkloos thuis zit omdat hij minder kans heeft om aangenomen te worden voor een baan vanwege zijn 'verdachte' naam.
Hoe voelt Marciano zich als hij staande wordt gehouden door de politie? Soms twee keer op een dag omdat hij in een auto rijdt die 'wel heel mooi is voor een jongen zoals hij', terwijl het een leaseauto van zijn advocatenkantoor is.
Wat moet blogger @Lazeefuik doen nadat ze - nota bene van het Amsterdamse antidiscriminatiebureau - te horen kreeg dat ze geen klacht kon indienen wegens racisme omdat er geen nationale definitie van racisme zou zijn?
Of de studenten van de University of Color die tijdens de bezetting van het Maagdenhuis 'geen democratisering zonder dekolonisering' scandeerden vanwege het gebrek aan diversiteit en aandacht voor de erfenis van het koloniale verleden in het onderwijs.
We zijn ervan overtuigd dat vele Amsterdammers de conclusies van de mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties met talloze dagelijkse ervaringen met racisme, discriminatie en uitsluiting kunnen illustreren.
Zwarte Piet
Voormalig Amsterdams wethouder en huidig minister Lodewijk Asscher die voorheen nog defensief reageerde op kritische noten omtrent racisme, is tot inzicht gekomen. Het is prijzenswaardig dat hij nu wel erkent dat Zwarte Piet een problematische figuur is die symbool staat voor dieperliggende vormen van racisme in Nederland.
Met hardnekkige en mensonterende problemen als etnisch profileren door de politie, structurele arbeidsmarktdiscriminatie, het gebrekkige discriminatieregistratiesysteem, dakloze en ongedocumenteerde migranten, de dominante witheid binnen de universiteiten en het Amsterdamse ambtenarenapparaat dat nog steeds een intocht met racistische karikaturen subsidieert, zijn er genoeg punten voor de mensenrechtenagenda.
Voorbeeld stellen
Juist Amsterdam - de stad waar de internationale mensenrechtenorganisatie Amnesty International in een grachtenpand huist dat ooit het kantoor was van een slavenhandelaar en de stad waar homo's voor het eerst het recht kregen te trouwen - kan een lichtend voorbeeld voor andere steden zijn door te tonen hoe fundamentele rechten en menselijke waardigheid ook voor gekleurde Nederlanders kunnen worden gewaarborgd.
Geschreven door: Mitchell Esajas & Dionne Abdoelhafiezkhan